دکتر محمدرضا رجبی شکیب:

در فرهنگ ما، وقتی کسی می گوید فلانی «نامزد» من است، آقا یا خانم فلانی می تواند هر وضعیتی داشته باشد: ممکن است عقد کرده باشند؛ ممکن است نشان کرده باشند؛ ممکن است آقا فقط خواستگاری رفته باشد؛ ممکن است اصلا خواستگاری هم نرفته باشد و فقط بین خودشان قول و قرار گذاشته باشند؛ و حتی ممکن است دوست دختر و پسر باشند بدون هیچ برنامه ای برای ازدواج. اما همه اینها را می گوییم «نامزد».

من در این یادداشت اما درباره نامزدی حرف می زنم به معنای واقعی اش. یعنی دو نفر «نامزد» شده اند برای ازدواج. پس هنوز ازدواجی صورت نگرفته. این دو نفر دارند همدیگر را ارزیابی می کنند تا ببینند برای هم مناسب اند یا نه. این معنای واقعی «نامزدی» است. می خواهم درباره سه اشتباه رایج در این دوره بگویم.

اول:  جشن بگیریم!

یکی از رسم هایی که نه فقط بیخود و بی جهت، که زیانبار است، همین جشن نامزدی است. شهر را خبر می کنیم که چه بگوییم؟ بگوییم دختر و پسر ما دارند همدیگر را ارزیابی می کنند؟ خب این بندگان خدا اگر به این نتیجه رسیدند که به درد هم نمی خورند، چه گلی به سر بگیرند؟ خود شما پدر و مادر خیراندیش نیستید که از ترس آبرو به جوان هایتان فشار می آورید که: حالا دیگر نمی شود همه چیز را به هم زد و «باید» ازدواج کنید؟ زندگی ای که علیرغم میل دو نفر و با زور و جبر شما شکل بگیرد، چه عاقبتی خواهد داشت؟

دوم: عاشق شویم!

این یکی، اشتباهی است که خود جوانها مرتکب می شوند. دختر و پسر پرشور و حالی که نامزد کرده اند، فراموش می کنند برای ازدواج دارند همدیگر را می شناسند و ارزیابی می کنند. چشم باز می کنند و می بینند ای دل غافل، عاشق شده اند! خب وقتی عاشق شدید که دیگر نمی شود ارزیابی کرد! فقط می خواهید به هرقیمتی به هم برسید.
 
نمی گوییم باید دور باشید از هم. اتفاقا پیشنهاد می کنیم که زوج ها در دوره نامزدی حتی عقد موقت کنند و بتوانند با هم خلوت هم داشته باشند تا از  نظر جنسی هم، یکدیگر را ارزیابی کنند؛ البته همیشه این خطر  وابستگی هست و به دنبال تجربه لذتبخش جنسی، آدمها اتفاقا بیشتر به هم وابسته شوند. اما سوال این است که اگر بخواهیم از این خطر پیشگری کنیم چه باید بکنیم؟ باید دختر و پسر همدیگر را نبینند و نشناسند و مثل عهد ناصر الدین شاه همدیگر را اولین بار در حجله ملاقات کنند؟

راهی جز این نیست که بگذاریم آدمها با هم معاشرت کنند و همدیگر را بشناسند؛ اما آدمها هم باید از خودشان و طرف مقابل شان، مراقبت کنند.

سوم: صبر کنیم تا هجران به پایان برسد!

اشتباه رایج دیگر این است که دوره نامزدی را دوره فترت بدانیم. دختر و پسر هر کدام در یک سوی کشور زندگی خودشان را بکنند و فقط با هم تلفنی و چتی معاشرت کنند و ماهی دو ماهی یکی دو روز همدیگر را ببینند و به این «دوری و دوستی» می گوییم نامزدی. یا در یک شهر باشند اما نگذاریم با هم معاشرت کنند مبادا که خطایی رخ دهد. این که نمی شود. مگر نه اینکه قرار است نامزدی دوره شناخت و ارزیابی باشد؟ آدمها از راه دور فقط می توانند قربان صدقه هم بروند و یا قهر کنند. اسهال گرفتن همدیگر را که نمی بینند. اوقات تلخی همدیگر را که تجربه نمی کنند. کنار هم نیستند که ببینند وقتی خسته و آشفته و عصبی هستند، چطور رفتار می کنند.

نامزدی ها و دوستی های اشتباه، می رسد به ازدواج های ناپایدار. و این می شود که ده ها میلیون تومان خرج عروسی ای می شود که چند ماه بیشتر دوام ندارد.


 

نامه مریم:


سلام دکتر شکیب عزیز

متاسفانه در فرهنگ ما ایرانی ها دختر و پسر باید برای آشنایی بیشتر نامزدی کنن و تمام فامیل میفهمند که شما نامزد کردی.

 دوران نامزدی دوران شناخته همدیگه هست اما متاسفانه ما زنان شرقی فکر میکنیم چون نامزد کردیم باید با اون آقا ازدواج کنیم در صورتیکه شاید اون آقا هزار و یک مشکل روحی و روانی داشته باشه و اینکه اصلا تفاهمی با همدیگه نداشته باشن.

 صد و یک بار زنگ زدن برای اینکه خانم جواب آقا رو بدن کاملا غیر عادی هست و این آقا مطمئنا مشکلی دارند باید درمان بشن. به نظر من اول هر دو باید پیش روانپزشک بروند و مشکل آقا رو بفهمند و درمان کنند و این خانم هست که تصمیم میگیره در نهایت با اون آقا بمونه یا نه.

 اما مسئله دیگه ای هم که هست داشتن رابطه جنسی این زوج. خوب این عادیه چون زن و مرد همدیگر رو جذب میکنن و نسبت به هم کشش جنسی دارن و تو دوران نامزدی ممکنه اتفاق بیافته و اصلا بد نیست. و اصلا منطقی نیست از اینکه ایشون الان دوشیزه نیستن بخوان با مشکل این آقا کوتاه بیان و یک زندگی متشنج و پر از دعوا رو بوجود بیارن و بعد هم فرزندانی سرخورده و مشکل دار تحویل جامعه بدن.

با نظرتون موافقم که این خانم عجول هستن. متاسفانه ما دخترای ایرانی فکر میکنیم قحطی شوهر اومده و باید هر کسی اومده خواستگاریمون و شرایطش اکی بود بله رو بگیم و بعدا متوجه بشیم که ای دل غافل که من با ایشون تفاهم فرهنگی ندارم!

 

نامه فاطمه:


سلام آقای دکتر شکیب عزیز


واقعا متعجب هستم از تفکر غالب خانم ها... خودشون ارزش خودشون رو پایین میارن....

خانمی گفته بود خب طبیعیه تو ازدواج سنتی شناخت افراد نسبت بهم کمه پس رابطه نداشته باشن تا در صورت جدایی خاطره جنسی از هم نداشته باشن!

آخه وقتی دو طرف از هم شناخت کافی ندارند و با دو جلسه گفتگو بله رو میدن، برای چی اسمشون بره تو شناسنامه هم؟! مگه بازیه که مدام ازدواج کنی و جدا شی تا ببینی بالاخره کیو کامل میشناسی؟!

پس قبل ازدواج،جلسات، مشاوره به چه دردی می خوره؟! ازدواج سنتی هم باشه بهرحال اگه قراره منجر به ازدواج بشه آیا نباید همراه با بررسی و شناخت کافی باشه؟! مگه بحث یکی از بزرگترین انتخاب های زندگی افراد نیست؟!چطور میشه سهل انگاری کرد؟!

کامنت دیگه ای با این محتوا بود:«خوب جناب دکتر مشخص هستش چرا ایشون تو دوران عقد نمی خوان رابطه داشته باشن! چون بسیاری از آقایون وقتی به خواستشون رسیدن میگن ایشون همسر من هستن و دیگه نه دلیلی برای گرفتن مراسم عروسی مطابق با خواسته خانم و نه خیلی چیزهای دیگه میشن و در حقیقت میشه گفت سرد میشن!!!»

من فقط می تونم تاسف بخورم به حال زنانی که با رابطه جنسی گروکشی میکنن و از اون مثل سلاح استفاده میکنند تا همسرشون مطابق خواسته اونها پیش بره! با این تفکر خب بعد مراسم عروسی هم که به قول خودشون مرد به خواسته اش رسید، پس دیگه برای خانم ارزشی قائل نیست!

واقعا هدف ما خانم ها از ازدواج فقط پوشیدن لباس عروسی فاخر و آرایش سنگین و مراسم پر هزینه و مهریه بالا برای بستن دهان دوست و آشنا و دخترخاله فلانه؟ یا واقعا میخوایم با ازدواج به آرامش و لذت واقعی در کنار همسرمون برسیم؟!

با این همه رسم و رسوم اضافی و گاها غلط، تمام ازدواج ها هم به موفقیت رسیدن و الان خوشبختن؟! تمام کسانی که بکارتشون رو تا زمان عروسی حفظ کردن الان دارن تو منزلشون فرمانروایی میکنن؟!

این شخصیت و اخلاق زن و مرده که با ارزشه نه بکارت و تلاش برای رسیدن به آون توسط مرد!

کاربری هم شما رو متهم کرده بود که یا در ایران زندگی نمی کنید یا با فرهنگ ایرانی آشنا نیستید!

واقعا جالبه! اسم اشتباهاتمون رو فرهنگ میذاریم و کسانی هم که بخوان در صدد اصلاح بر بیان، تلاشمون رو میکنیم تا تلاششون رو بی نتیجه کنیم!!

وقتی زن و مرد بیش از زن و شوهر بودن دوست و رفیق هم باشن و شرایط همو درک کنن دیگه بحث رییس و رییس بازی و حرف اول و آخر و زورگویی نیست... بلکه دو طرف میتونن در شرایط سالمی مسایلشون رو حل کنن! این چیزیه که حداقل من به اون رسیدم!

تا زمانی که ما خانمها ارزش خودمون رو در حد چیزهای کوچیک بدونیم و ارزش های والا و مهم در ازدواج را نادیده گرفته و فدای پول و شغل و پز دادن بکنیم، وضع فرهنگی ما تغییری نخواهد کرد!